Amsterdam
Amsterdam is de hoofdstad van Nederland. In de stad wonen 750.000 mensen uit 175 verschillende landen. De metropoolregio Amsterdam heeft 2.1 miljoen inwoners. De stad moedigt ‘groen’ onderzoek en ontwikkeling aan en investeert in duurzame initiatieven. In de regio groeit het elektrisch vervoer snel. Een groeiend aantal bedrijven ontwikkelt duurzame producten die wereldwijd aftrek vinden. Amsterdam is bijzonder goed verbonden, zowel fysiek als digitaal. De inwoners van Amsterdam hebben samen 600.000 fietsen voor dagelijks gebruik.
De stad werkt aan de Europese klimaatdoelstellingen en heeft het ambitieuze doel om in 2025 haar CO2 uitstoot met 40% verminderd te hebben, in vergelijking met 1990. City-zen is een van de belangrijke projecten waarin de stad samenwerkt met haar partners aan het opschalen van innovatieve energie-oplossingen en open netwerken.
Doelstellingen demonstratieprojecten
Energierenovatie van bestaande woningen
700-900 Amsterdamse woningen worden gerenoveerd en de verwachte CO2 besparing is 3000 ton per jaar.
De bestaande woningvoorraad wordt verbeterd om te zorgen dat de totale woonlasten (huur- en energiekosten) voor bewoners betaalbaar blijven, terwijl tegelijkertijd het wooncomfort verbetert. Om dit te bereiken worden huurders en huiseigenaren gestimuleerd om energie te besparen en ontwerpen ze samen met andere stakeholders een innovatieve aanpak voor energierenovaties. Daarnaast wordt er samen met bewoners bepaald in hoeverre ze zelf mee willen investeren in energiebesparende maatregelen. Een lagere energierekening en het grotere comfort komen ten slotte ten goede aan de bewoner.
In een gewone woning uit Nieuw-West – een lab home – worden verschillende innovaties in combinatie getoond en getest. Zo wordt een hybride warmtepomp die zowel gas als duurzame energie kan gebruiken getoond; een virtual power plant waarmee stadsbewoners zelf kunnen handelen met energie en een elektrische auto die kan laden en ontladen. Ook kan hier geëxperimenteerd worden
met manieren om mensen te stimuleren om duurzame keuzes te maken, zoals het gebruik van Energy Displays. Het Lab Home is op dit moment nog in voorbereiding.
Innovatief smart grid
In het intelligente elektriciteitsnet (smart grid) in Amsterdam Nieuw-West zijn al computers en sensoren in de knooppunten van het net geplaatst. Hierdoor kan Liander nu de stroom en spanning in deze knooppunten meten en op afstand in de gaten houden. Bovendien wordt het net op afstand bestuurd. Iets dat voorheen niet mogelijk was. Daarnaast is de structuur van het net zodanig gewijzigd dat deze flexibel is en tweerichtingsverkeer mogelijk maakt. In de toekomst zijn in het slimme net ook sluimerende stroomstoringen te zien en daardoor te voorkomen.
In City-zen wordt het elektriciteitsnet verslimd tot in aan het huis. Er worden sensors toegevoegd en de bewoners krijgen meer controle over hun energieverbruik. Als een bewoner zijn zonne-energie wil verkopen aan zijn buurman, wordt dat technisch mogelijk. Batterijen in huis en in auto’s worden gebruikt om energie op te slaan die later verbruikt wordt. De eigenaren van de batterijen kunnen hun energie en hun opslagcapaciteit verhandelen op de energiemarkt.
Warmte en koude in de stad
Warmte- en koudestromen in de stad worden ingezet om verwarming en koeling tegen acceptabele kosten te realiseren. Nog belangrijker: de CO2 uitstoot van deze demonstratieprojecten vermindert met 14.450 ton per jaar.
- Duurzaam warmtenetwerk : Bij het warmtenet wordt niet alleen geïnvesteerd in het optimaliseren van de Afvalenergiecentrale maar ook in het toevoegen van zeer innovatieve daglichtcollectoren als nieuwe warmtebron. Deze hebben als groot voordeel dat ook op een druilerige Hollandse herfstdag nog energie kan worden opgevangen. Ook wordt in de praktijk onderzocht hoe bestaande portieketagewoningen aan het warmtenet gekoppeld kunnen worden. Waternet gaat warmte uit het riool hergebruiken voor de verwarming van gebouwen via een zogenaamd warmte-terugwin-systeem.
- Koelen met water : Heel uitdagend is het koelen van een bedrijventerrein met rivierwater dat daarna gezuiverd wordt tot drinkwater in de Waterleidingduinen. Deze watertransportleiding wordt gekoppeld aan een WKO systeem. In de winter wordt de kou opgeslagen zodat deze in de zomer gebruikt kan worden voor koeling. Hiervoor wordt een nieuw koudenet aangelegd in het gebied. Het gebruik van conventionele airconditioning wordt daardoor overbodig. Daarnaast wordt in de Houthavens oppervlaktewater gebruikt om 300 nieuwbouw huizen te koelen in de zomer. Op deze schaal is dat nog niet eerder toegepast.